Begraafplaats


Begraafplaats en begrafenis

De R.K. begraafplaats van de parochie(locatie) Kampen bevindt zich in IJsselmuiden. Het is een apart deel naast de algemene begraafplaats die daar te vinden is. Een kaartje met de locatie is verderop in deze pagina opgenomen.
Omdat het hier geen ruimte betreft rondom een kerk, is hier technisch geen sprake van een kerkhof. Toch worden de woorden kerkhof en begraafplaats op deze pagina's door elkaar gebruikt.
Op de begraafplaats staat de kerkhofkapel.
 
Het onderhoud van de begraafplaats van de parochielocatie wordt gedaan door de heer H.Bottenberg.
Het verzakken van graven na verloop van tijd is een normale gang van zaken. Het weer op hoogte brengen behoort echter niet bij het onderhoud van de begraafplaats. U moet hier zelf zorg voor dragen of het in orde laten maken. De heer Bottenberg is wel bereid om dit tegen een redelijke vergoeding voor u te doen.
 
Administrateur van de R.K. begraafplaats is de heer S. Corjanus.
Een dringend verzoek aan de rechthebbenden van de grafrechten om adreswijzigingen en dergelijke van contactpersonen tijdig door te geven aan de administrateur. Dit scheelt enorm veel moeite, wanneer de nabestaanden benaderd moeten worden als de termijn van de grafrechten is verlopen.
 
Voor de meest actuele gegevens om contact op te nemen met administrateur of onderhoudsman kunt u informatie krijgen via het locatiesecretariaat.
 
Reglementen: zie bij Begraafplaats Reglementen



Korte geschiedenis van de begraafplaats

Nadat in het begin van de negentiende eeuw in Kampen weer een eigen officiële Rooms Katholieke parochie was opgericht ontstond behoefte aan een eigen, gewijde begraafplaats. De overledenen werden begraven op de Algemene begraafplaats van de Gemeente Kampen of later, vanaf 1860, konden de overleden Kamper katholieken worden begraven op het kerkhof van de RK parochie van IJsselmuiden.

In december 1847 kochten de katholieken van Kampen acht akkers land op de Zandberg om te komen tot de aanleg van een eigen begraafplaats. Veel problemen moesten er overwonnen worden voor het eindelijk in 1889 zover was. Nadat Gedeputeerde Staten van Overijssel en de Gemeente IJsselmuiden al in 1849 toestemming voor de aanleg van de begraafplaats hadden gegeven, was het vooral de Gemeente Kampen die door allerlei bepalingen de realisering van de begraafplaats tegenwerkte.

Toen in 1860 de katholieken van Kampen op het kerkhof van de parochie IJsselmuiden konden worden begraven was de aanleg van een eigen begraafplaats niet meer zo urgent. Toch was er nog steeds de wil om tot een eigen begraafplaats te komen. In 1885 werd er nog een stuk land bijgekocht naast het stuk land dat al in 1847 in eigendom was verworven.

December 1888 gaf aartsbisschop P.M. Snickers toestemming om geld te lenen voor de aanleg van de begraafplaats en de bouw van een kapel tot een bedrag van ƒ 6000,-.
De begraafplaats werd 1 mei 1889 gewijd en toen kon er worden begraven. Als eerste parochiane werd op 4 mei Anna Maria Bremer er begraven.

Dat was tevens het begin van het plaatsen van graftekens. Ze zijn er geweest en ze zijn er nog in vele maten en soorten, al naar gelang de mode van de tijd. Uit die oudste tijd zijn ons nog twee zerken bewaard gebleven (1892). Werden er eerst veel liggende zerken op graven gelegd, later kwam toch meer de staande steen in zwang, al of niet omgeven met een gietijzeren hek. Ook gietijzeren graftekens waren lange tijd in de mode, vaak voorzien van een foto.

Veel van de graftekens zijn van natuursteen (grijs) maar ook zie je verschillende kleuren marmer. een enkel grafteken is gedeeltelijk van hout. Ook al zijn er een aantal graven zonder grafteken, dan wil dat nog niet zeggen dat daar niet begraven is. Soms wordt er bewust geen grafteken geplaatst.

De begraafplaats telt weinig echt imposante graftekens. Het grafteken op 11-17 is wat dit betreft het enige in zijn soort, maar helaas niet meer puntgaaf. Om te zorgen dat er ook voor de toekomst een aantal oude graftekens bewaard zullen blijven zijn een aantal graftekens tot monument verklaard, wat inhoudt dat deze niet verwijderd zullen worden. Immers, zo blijft er iets te zien van de grafverzorging uit vroeger jaren en tevens vormt zo'n oud grafteken vaak een herkenningspunt voor bezoekers. Opmerkelijk mag heten dat er geen enkel gietijzeren grafteken meer op de begraafplaats te vinden is, terwijl die er vele geweest zijn. Het laatste geheel van hout zijnde grafteken (13-34) werd in 1987 opgeruimd.
Monument: 3-2, 3-6, 11-9, 11-10, 11-15, 11-16, 11-17, 12-6, 12-8, 12-13, 12-27, 13-15, 13-18, 14-3, 14-4.
(De nummering van deze lijst loopt niet parallel met die van de officiële kerkhofadministratie.)

In september 2003 blijken van de 15 genoemde graftekens die zijn aangewezen als monument nog slechts 5 stuks aanwezig te zijn op de oorspronkelijke lokatie. Op een deel van de lokaties van de 10 verdwenen monumentale graftekens liggen nu nieuwe graven met bijbehorende graftekens. Een klein ander deel van de lokaties is zonder grafteken.
Het blijkt dat een deel van de betreffende graftekens de tand des tijds niet heeft doorstaan. Een enkel monumentaal grafmonument is verplaatst naar een andere lokatie op de begraafplaats.


Kerkhofkapel

In mei 1889 vond ook de aanbesteding van de kapel plaats. Het ontwerp was van de amsterdamse architect A.C. Boerma. Hij ontwierp tevens het mooie hek voor de ingang aan de Plasweg.

De bouw van de kapel werd gegund aan J. Gerrits uit Kampen voor de som van ƒ 5845,-.

Kerkhofkapel; 27-6-2003

Op 1 mei 1890 werd de kapel, die voorzien was van een altaar en bankjes, door deken J.P. van Santen ingewijd. De begroting was wel met ƒ 2853,61 overschreden, maar de katholieken van Kampen hadden eindelijk hun eigen begraafplaats.

Zo'n vijfenzeventig jaar werd de kapel bij uitvaarten gebruikt. Toen werd het gebruikelijk dat de absoute niet meer in de kapel maar aansluitend aan de uitvaartdienst in de parochiekerk werd gegeven.
Zo bleef de kapel in het vervolg leeg als er een uitvaart was. En leegstand is achteruitgang.

Na jaren van verwaarlozing en afbraakplannen werd in 1987 met het herstel van het zeer vervallen torentje begonnen en werden ook verder nog enkele reparaties uitgevoerd. Getracht zal worden tot algeheel herstel van de kapel te komen.

GEDENKSTEEN VOORGEVEL:      ROND GEDENKSTEENTJE ACHTERGEVEL:      VENSTERRAAM:

 
R.K. KERKBESTUUR KAMPEN
    R. Verhoeven, PASTOOR
    J.W. de Jong
    J.H.A. Thomas
    J.A. Rekvelt
    G.P. Rekveld
    12 juli 1889

 
RENO
VATUM
 
1987

Klik op het raam voor een groter beeld.

Het blijkt dat de plannen van 1989 om de kapel volledig te herstellen zijn stukgelopen. In de loop van de jaren die volgden is de kapel nog verder vervallen. Het is niet meer veilig om de kapel te betreden en daarom is de ingang afgesloten.
De kerkhofkapel heeft in het begin van de 21e eeuw de officiële status van monument gekregen.

Deze kapel www.atlas-cultuurhistorie.nl is aangewezen als Rijksmonument per 1-10-2001.
Zie www.atlas-cultuurhistorie.nl, gemeente: "Kampen", plaats: "IJsselmuiden", "Rijksmonumenten", "Kapel", "Plasweg 4".

Luchtfoto's zijn te zien op:
Maps.Google.nl of Maps.Live.com

(Parochieblad d.d. 27 juni 2003)
Voor de bezoekers van onze begraafplaats is het geen nieuws dat het slecht gaat met onze kerkhofkapel. Het bestuur is dan ook van mening dat het zo niet langer kan. Het verval is zo groot, dat op korte termijn ingrijpen noodzakelijk is. In overleg met de gemeente Kampen en de Rijksdienst voor Monumentenzorg wordt indringend gekeken naar de restauratie- en herstelmogelijkheden. De kerkhofkapel is namelijk enige jaren geleden een monument geworden met een officiële monumentenstatus. (Eén van de weinige monumenten die IJsselmuiden rijk is.) De Monumentenwet geeft aan dat sloop gelukkig niet is toegestaan.

De komende tijd gaan wij benutten om een plan van aanpak en een restauratieplan op te stellen. Dit jaar is nodig om alle aanvragen in te dienen en na te gaan welke subsidiemogelijkheden er zijn. Maar één ding is zeker: wij zullen tekort komen.
Omdat de kapel een monument is, moeten alle stappen die genomen worden in overleg met de Gemeente en de Rijksdienst voor Monumentenzorg worden genomen. De eerste stap die wij gaan zetten is een groot zeildoek aanbrengen over het dak van de kapel. Verder verval door inwatering moet hiermee worden voorkomen. Dit zal binnen zeer korte tijd zichtbaar worden.
(Parochieblad d.d. 27 juni 2003)

Na een grondige restauratie die is begonnen in 2007, is in november 2009 de kerkhofkapel weer in gebruik genomen. De kapel is beschikbaar voor uitvaarten waarbij slechts een kleine groep mensen wordt verwacht. Dit wordt via de uitvaartondernemer met de parochielocatie afgesproken.
Maar ook kan eventueel een klein ensemble een muziekuitvoering geven. Of er kunnen andere kleinschalige, gepaste activiteiten worden gehouden. Aanmelding hiervan bij de evenementencommissie.
Door een groepje vrijwilligers wordt de kapel op zondagmiddag opengesteld voor bezoekers.


Terug naar boven


Plattegrond van de begraafplaats

Kerkhofkapel Kruisbeeld R.K. begraafplaats Algemene begraafplaats Openbare ruimte van gemeente IJsselmuiden

Route van Buitenkerk (linksonder) naar kerkhof (rechtsboven)
(In verband met verkeerscirculatieplan moet in de binnenstad van Kampen het autoverkeer een andere route zoeken.)
route van kerk naar kerkhof

Terug naar boven