Het is niet altijd makkelijk om antwoord te krijgen op vragen over onze parochie en de dingen die met de restauratie te maken hebben. Vragen waar ik zelf mee zit, en de antwoorden daarop, kunnen best interessant zijn voor meer mensen. Daarom wil ik hier af en toe een stukje toevoegen met wat achtergrond-informatie.
Misschien heeft u ook vragen waarvan het antwoord voor veel meer mensen interessant kan zijn. Stuur dan een mailtje naar . In een volgend stukje zal ik dan proberen om de vraag en het antwoord op te nemen.

december 2011
Klaar!!!
Een restauratie zoals die van de Buitenkerk is eigenlijk nooit klaar. Er blijven altijd nog wat afrondende werkzaamheden over. Dat geldt ook voor de financiering en administratieve afhandeling. En ondertussen ontstaan ook weer nieuwe wensen En er zijn nog nieuwe projecten (o.a. groot onderhoud van het orgel) die aandacht vragen.
Tip: Tijdens Kerst-in-Oud-Kampen (16/17 december 2011) is er een religieuze markt in de Buitenkerk!
 
Vanaf het weekeinde van 4 december 2011 zijn de kruiswegstaties weer aanwezig in de kerk. Ze zijn gerestaureerd door vier studentes van de Zwolse vakopleiding Cibap onder leiding van de Kamper meesterschilder Bert Slik. De kruisjes zijn van de staties verdwenen en liggen nu in het archief. Bij de vorige restauratie kwamen die kruisjes na tien jaar weer op de staties te staan, maar de tijd zal leren of dat nu ook weer het geval zal zijn. Door pastor Hans de Vries en pastor Hans Schoorlemmer zijn de geschilderde koperpanelen van de Brusselaar Mart C. Schenk uit 1875 gezalft met gewijde olie en besprenkeld met wijwater. Ook zijn de liedborden weer terug in het interieur, en in de herinneringsnis is een aanzet te zien van de veranderingen die daar langzaam zullen worden doorgevoerd. Hiermee zijn de meeste zichtbare veranderingen wel benoemd.
 
In de viering werd bij Rob Alferink de pauselijke onderscheiding 'Pro Ecclesia et Pontifice' opgespeld. Dit voor de vele jaren waarin hij zich heeft ingezet voor de lokale en regionale R.K.-kerk. De onderscheiding met oorkonde werd aan het eind van de viering binnengebracht door Sinterklaas.
Gelukkig bleef de sint nog even en na afloop van de dienst werd de hele lokatieraad nog bedankt voor al het werk dat ze achter de schermen hebben gedaan en de slapeloze nachten die ze ongetwijfeld van een dergelijke grote klus hebben gehad. Zij kregen elk uit handen van Sinterklaas een setje chocoladeletters 'DANK'.
En daarmee beschouwen we dan toch de restauratie maar als KLAAR.
 
Adopteer een kraanvogel
Er vliegen nog wat kraanvogels als weesje rond. U kunt nog steeds een kraanvogel adopteren! Door een donatie van € 75 draagt u bij aan de restauratie van de Buitenkerk in Kampen.
Ook bedrijven kunnen hun belangstelling voor het kraanvogelproject doorgeven. Er wordt dan contact met u opgenomen.

juli 2011
We beginnen weer te wennen
We zijn inmiddels een paar maanden verder. Er zijn alweer vele soorten diensten geweest in de Buitenkerk. Bij het gebruik van het gebouw in verschillende situaties komen nog steeds kleine dingen naar voren die nog niet afgewerkt zijn of opgelost moeten worden. Het geluid blijft een zorgenkindje. We hopen dat de kruiswegstaties, die eind 2011 terug worden verwacht, het gedrag van geluid in het gebouw verbeteren.
 
Het afwerken van vele kleine puntjes lijkt een poos te hebben stilgelegen. Maar ook daar komt weer schot in. Het viel mij op dat de deur van het zuiderportaal weer vastgezet kan worden aan een paaltje om open te blijven staan; een stuk netter dan een stuk hout tussen de deur klemmen. Bij diezelfde deur is nu ook weer een opritje beschikbaar; als het er niet ligt staat het ergens in het portaal tegen de muur.
 
De restauratie laat het parochiecentrum "Het Klooster" ook niet buiten schot. Door de uitbreiding van de toiletgroep is het binnenpleintje kleiner geworden waar de verse lucht voor de grote zaal in het parochiecentrum vandaan kwam. Alle buitendeuren naar die zaal zijn nu verdwenen of dichtgemaakt. Daarom is in die ruimte een ventilatiesysteem aangelegd met aanvoer vanaf het dak. Een ruit van "Het Klooster" was gesneuveld bij het afbreken van de steigers rond het zuiderportaal. De houten plaat die dat raam afdekte is inmiddels verwijderd en ik neem aan dat het raam ook is gerepareerd. De deur tussen het parochiecentrum en de pantry moest van de brandweer worden veranderd, en dat is nu ook gedaan.
 
De lijst die bij de locatieraad ligt met openstaande zaken is nog lang niet afgewerkt. En zo af en toe komen er toch nog extra punten bij, maar er worden ook steeds punten opgelost en van de lijst afgevoerd.
Ik nodig iedereen uit om de komende maanden in het gebouw rond te lopen om te zien hoe het is geworden. Dan kan je ook met eigen ogen zien dat er wel iets beter wordt in het gebouw, en dat we ons er steeds meer thuis gaan voelen. En voor vragen kun je tijdens de openingstijden altijd terecht bij de vrijwilligers die in de zomermaanden de kerk voor bezichtiging openstellen.

24 april 2011
Feestelijke openingsviering
Het is gelukt! Vanmorgen om 11:00 uur is de feestelijke viering geweest om de Buitenkerk weer in gebruik te nemen.
Al vroeg waren de leden van de locatieraad bezig om vlaggen te hijsen en de laatste rijen stoelen bij te zetten. Maar nog veel vroeger waren de kosters bezig om alles klaar te zetten voor de viering. En natuurlijk moest ook voor de koffie na de kerk, en de ontvangst van de gasten nog een heleboel gedaan worden door de mensen van parochiecentrum "Het Klooster".
 
Een filmpje op RTV-Oost.
 
Bij binnenkomst kon iedereen zien dat onze kerk weer een frisse verschijning is geworden. Het voelt heel vertrouwd. Toch zijn er ook wel veranderingen op te merken. Zo is het middenpad in de banken wel opvallend. En ook de grote beelden van Maria en Jozef die weer vooraan staan, en het Maria-altaar dat vorig jaar voorin stond is nu achterin te vinden. De kruiswegstaties zijn nog niet klaar en daardoor zijn sommige muurvlakken nog wel heel erg leeg. En een aantal interieurstukken is verplaatst of verdwenen. De voormalige biechtstoel staat nu in het noordtransept, de oude preekstoel in het zuidtransept. En het stenen doopvont met koperen deksel heeft nu een vaste plek in de zuidwesthoek van de 'viering' waar het gebruiksaltaar staat op het vlonder.
Een andere opvallende verschijning is de berging die achterin de noordbeuk is verschenen. Die is nodig omdat veel spullen geen goede plaats konden krijgen door het jaar heen.
En sommige veranderingen vallen pas op als je er op wordt gewezen of toevallig mee te maken krijgt. Zo is de toiletgroep en keukentje vernieuwd. Nog erg nieuw, er zijn nog geen bordjes op de deuren, maar dat komt nog wel. Een aanpassing die ik zelf heel leuk vind is het verlichten van het tiengebodenbord boven de ingang.
 
Bij het begin van de viering werd het middenpad in gebruik genomen. Onder de toren was een miniprocessie opgesteld en die liep van achteren naar voren bij het begin van de dienst. In processie ging het kruis voorop, dan alle misdienaars en acolyten. Vervolgens de Paaskaars met het licht dat we meegenomen hebben uit de Paaswake van IJsselmuiden. Daarna de voorgangers en als laatste de lector met het boek waarin het Woord staat opgetekend.
In de viering zijn alle koren van onze parochielokatie aan bod gekomen. Ik kreeg te horen dat we zelfs buiten goed te horen waren. Bij de uitzending van radio IJsselmond zijn echter berichten binnengekomen dat de kwaliteit van de uitzending niet goed was. Sommige microfoons gaven het geluid te hard door. Het blijkt dat de geluidsinstallatie nog iets beter moet worden ingesteld.
Maar wij hebben een fijne viering meegemaakt waarvoor we op het laatst zelfs nog extra stoelen hebben moeten bijzetten.
In de viering is enkele malen nog met nadruk gezegd hoe fijn we het hebben gevonden dat tijdens de restauratie onze diensten konden uitwijken naar de Burgwalkerk en naar de RK kerk in IJsselmuiden. Ook de omwonenden en de school zijn bedankt voor hun geduld en begrip voor alle overlast die de restauratie met zich mee heeft gebracht. En natuurlijk ook dank aan alle vrijwilligers die tijdens de restauratie met afwijkende situaties te maken kregen, maar ook de vrijwilligers die de afgelopen weken heel druk zijn geweest om de kerk weer schoon in gebruik te kunnen nemen.
 
Na afloop was er gelegenheid voor het drinken van koffie met iets lekkers. De film van de restauratie werd gedraaid, er werden nog liederen gezongen door Hykanon, en even later speelde een strijkkwartet in de kerk. En iedereen liep rond om te kijken hoe nu alles geworden is. Een gezellige drukte.

21 april 2011
Een filmpje van "De Stentor"

2 april 2011
En eindelijk kunnen we zelf ook weer wat doen
De aannemer is nog niet helemaal klaar. De verlichting wordt nog opgehangen, de berging moet nog achterin de noordbeuk worden gemaakt, er is alleen een vloer en een muurtje waar de toiletten en het keukentje komen. Ook op andere plekjes moet nog wel wat afgewerkt worden.
 
Maar we mogen er als parochie wel weer in om de ruimte schoon te maken en in te richten. Op de foto is al te zien dat er al een voorschotje is genomen. Het vlonder voor het gebruiksaltaar is helemaal geschuurd en wacht nu op een behandeling om weer duurzaam gebruikt te kunnen worden. Ook het koor heeft een nieuwe plek gekregen; hiervoor is het nieuwe vlonder al in elkaar getimmerd.
 
Deze zaterdag, 2 april 2011, kon iedereen die wilde meehelpen met schoonmaken zich in de kerk melden. Op de foto worden de mensen verdeeld over de verschillende taken en dagen. Er zijn ook mensen die zich hebben opgegeven maar niet aanwezig konden zijn, dus de groep is wel iets groter. Toch kan men nog meer mensen gebruiken. Geef je maar op bij Rob Alferink.
 
Nu eerst beginnen met verwijderen van alle stof. Op de meeste plaatsen lag meer dan een centimeter stof. Gelukkig heeft de aannemer al een heleboel verwijderd. Het orgel was goed ingepakt maar heeft toch een complete schoonmaak aan de buitenkant nodig. Dat zal vooral door onze organist worden gedaan en die zal wel aangeven waar hij hulp kan gebruiken. Het hoofdaltaar was ook ingepakt en is toch ook stoffig. Dit stuk wordt de week voor Pasen door een specialist schoongemaakt. Maar de rest mogen we allemaal zelf doen. Ook de vloer is niet overal even schoon. Een schone taak om overal de cementresten te verwijderen en andere sporen van slepen met materialen en gereedschappen.
De eerste week van april zal vooral alles zoveel mogelijk van bouwresten en stof moeten worden verwijderd. De week daarna komt vanaf dinsdag de verhuizer weer alle spullen terugbrengen die zijn opgeslagen.
Het ziet er goed uit. Het gaat lukken om de eerste viering te houden op Eerste Paasdag!

8 maart 2011
Nog heel even wachten...
Dat lijkt alsof er weer niets gebeurd, maar het tegendeel is waar. De aannemer is druk bezig met de afwerking van de onderkant van de muren. De gewelven zijn klaar, zowel reparaties als bijwerken van de schilderingen. Vrijwel alle steigers zijn inmiddels uit de kerk verdwenen. In de (boven)sacristie wordt nog hard gewerkt aan de muren. Ook wordt nu de toiletgroep en pantry (keukenblokje) aangepakt. En zo zijn er nog veel meer losse klussen die deze maand zo ver mogelijk af moeten komen. Omdat de aannemer verantwoordelijk is voor iedereen die in het gebouw komt, worden bezoekers zoveel mogelijk tegengehouden.
Maar de huidige planning is dat de eerste twee weken van april de parochie gaat beginnen met de schoonmaak. Eerst de hele vloer weer vrij maken van bouwresten, en dan het interieur weer terugbrengen in het gebouw en ook dat schoonmaken. Voor dit werk kunnen vrijwilligers zich opgeven bij Rob Alferink. Eigenlijk een leuke gelegenheid om met een aantal mensen alvast een indruk te krijgen van de gerestaureerde kerk, dus geef je op.
Uiteraard zullen dan ook de banken weer worden teruggeplaatst op hun nieuwe plaatsen, met middenpad. De kruiswegstaties zullen nog wat op zich laten wachten; de restauratie daarvan zal pas rond Kerstmis klaar zijn.
Omdat de steigers aan de buitenkant nu zijn verwijderd zijn de waterspuwers op de sacristie mooi te zien. Laatst met volle maan was dat een prachtig gezicht, helaas geen foto beschikbaar. Maar ook 's nachts zie je ze goed door de verlichting van de buitenkant van het gebouw. Dit stuk van de kerk is nu na de vorige restauratie weer compleet geworden. Zoals iemand mij mailde: "Hulde aan diegene die dit bewerkstelligt hebben".
Ondertussen wordt hard gewerkt aan de openingsviering op Eerste Paasdag. Nog niet alle plannen zijn even duidelijk, maar het zal allemaal goed komen. De kopie-datum voor het volgende parochieblad is echter al over een week, en dat kan wel eens te kort zijn om alles in het parochieblad vermeld te krijgen. Daarom hoop ik dat u de komende weken de mededelingen in de vieringen en de nieuwsbrief ook in de gaten wilt houden, en die dan ook aan elkaar doorgeven. Laat ons met elkaar werken naar een fantastische ingebruikname van ons kerkgebouw, als beeld van een levende geloofsgemeenschap.

begin februari 2011
Toch wordt er wel hard gewerkt
Door de kou heeft het werk aan de buitenkant wat langer geduurd dan de bedoeling was. Toch is het inmiddels al flink opgeschoten. Aan de kant van het schoolplein worden nog wat kleine dingen gedaan. Aan de kant van de Buitennieuwstraat wordt nog gewerkt aan de voorzetramen, en worden hoogstwaarschijnlijk vanaf half februari de steigers weggehaald.
En de week daarna worden ook binnen de meeste steigers afgebroken.
Dan moet er binnen nog heel veel gebeuren. Zo wordt nu dan toch de archiefruimte aangepakt en vrijwel gelijk ook het zuiderportaal.
Ook is het plan vastgesteld hoe de banken teruggeplaatst gaan worden, met middenpad.
De planning is om op Eerste Paasdag weer een eerste viering in onze Buitenkerk te houden. Ook als sommige laatste dingen nog niet helemaal klaar zijn, is dat wel het doel.
Het orgel moet een jaartje wachten op groot onderhoud. Men verwacht dat nog vele maanden fijn stof van de bouwwerkzaamheden zal neerdwarrelen. Dan is het beter om het orgel pas later een grote beurt te geven.
Een andere wens gaat wel in vervulling. Er zijn inmiddels afspraken gemaakt om de kruiswegstaties te restaureren.
En toch weer even over geld. Om dit alles te kunnen uitvoeren zijn weer enkele akties bekendgemaakt. Op 18 februari zal een concert worden gegeven in de Burgwalkerk om 20:00 uur 's avonds. Hier zal o.a. het kwartet 'Voix Celeste' zingen waar pastoor Peter v.d. Weide deel van uitmaakt, maar ook Annemarie Pothof, Poldi Wiersma en Tromp van Goor. Zij worden begeleid door organist Herman Kamp.
En ook is het mogelijk om een kraanvogel te adopteren. Duizend kraanvogels vormen samen een kunstwerk dat in de Buitenkerk zal worden opgehangen. Meer informatie bij de lokatieraad.

begin januari 2011
De kerstvakantie zit er weer op
Op 27 december was de kerk een aantal uren open, en op 28 december was een veiling van goederen waarbij de opbrengst voor de restauratie is bestemd. Vele mensen hebben de kans gegrepen om te kijken naar de binnenkant van de kerk. De beschildering van de gewelven is weer fris geworden. Er is overigens niets bijgetekend. Ontbrekende stukken van afbeeldingen zijn nog steeds weg, en vage gedeelten zijn vaag gebleven. De steigers voor dit werk staan nog steeds in het middenschip en noordbeuk. De beschildering van de onderste helft van de kerk wordt later aangepakt.
 
Tijdens de kerstvakantie hadden de bouwvakkers bijna allemaal vrij. Alleen de glaszetters zijn verder gegaan met het werk aan de ramen.
 
Na de kerstvakantie zal ook de archiefruimte, boven de sacristie, worden opgeknapt. Omdat het archief daar nog steeds staat, is alles opgeschoven naar één kant van de ruimte. En ja, het is er nu wat stoffig. De vrijgekomen muur lijkt wat rommelig, maar is juist een goed bewijs van de verschillende bouwstijlen door de tijd heen. Zo is nog de aanzet te zien van een zadeldak, waarschijnlijk van de oorspronkelijke sacristie. En ook is nog tufsteen terug te vinden, ten teken dat dit stuk al heel vroeg (kort na 1400?) moet zijn toegevoegd.
Achter een kast kwam ook weer een soort kozijn tevoorschijn, één van de vele raadselen van deze ruimte. Het is herkenbaar in een dichtgemetseld raam. In het priesterkoor, dat daarachter ligt, is daar geen raam te zien, wel eenzelfde raam er direct tegenover aan de noordzijde.
Vermoedelijk is in deze bovensacristie ooit ook eucharistie gevierd. Dit kunnen we afleiden omdat er een "Piscina" (een nisje met wasbekken) in de ruimte aanwezig is, dat vroeger door de priester werd gebruikt om zijn handen en het gebruikte vaatwerk te reinigen. Om gelijktijdig op alle altaren in de kerk de consecratie te laten gebeuren, bestonden zicht-lijnen naar het hoofdaltaar. Mogelijk is deze doorkijk ook voor dit doel gebruikt.
En ook het doel van de extra, afsluitbare ruimte direct boven de ingang staat nog niet vast. Was het een extra beveiligde ruimte voor kostbaar vaatwerk? Wie het weet mag het zeggen.

midden december 2010
Een stukje geschiedenis en vooruitkijken: Waterspuwers
Een waterspuwer is een middeleeuwse manier om te zorgen dat water vanuit de dakgoot een stukje buiten de muren neerstort zodat de stenen geen last hebben van het naar beneden stromende water.
 
Tot aan de restauratie 1963-1976 sierden 3 waterspuwers de steunberen van de sacristie. Een in Kampen verder niet voorkomend fenomeen. Ze zijn van trachiet, wat wijst op een hoge ouderdom, ongeveer 600 jaar.
In 1964 werden ze wegens gevaar van naar beneden vallen verwijderd. Slechts één werd naar beneden getakeld en kwam zowat gaaf op de grond aan. Die stond na de toenmalige restauratie in het Noordportaal en is nu uitgeleend aan het Stedelijk Museum. Van de andere twee is eentje helemaal stukgevallen en van de andere is alleen het fabeldier bewaard gebleven.
 
In 1968 werden er 3 fraaie, nieuwe waterspuwers gebeeldhouwd, door J. Boucher in Utrecht, met het doel ze weer op de steunberen van de sacristie aan te brengen. Om onbekende redenen is dat niet gebeurd. Ze zijn echter wel altijd bewaard gebleven. In de KRO-gids heeft een foto gestaan van de oude en de drie nieuwe waterspuwers.
 
Al die jaren zijn er steeds mensen geweest die deze waterspuwers weer op de steunberen van de sacristie terug wilden hebben. En nu is de kans daarvoor gekomen, ze zullen binnenkort weer worden geplaatst. Ze zullen als sier-element worden geplaatst en niet gebruikt worden als afwatering, daarvoor zijn normale regenpijpen aanwezig.
 
Ik ben hier zelf zo enthousiast over dat ik dit al op de site zet voordat het echt is gebeurd. Iedereen kan zelf door de Schapensteeg lopen en naar boven kijken om te zien wanneer de waterspuwers echt zijn geplaatst.

eerste helft december 2010
Kans om binnen te kijken
Kort na Sinterklaas is begonnen met het verplaatsen van de steigers in de kerk van de zuidkant naar de noordkant. Dat betekent dat een stukje van de gewelven inmiddels weer in alle glorie zichtbaar gaat worden.
Het werk aan de buitenkant begint steeds iets verder achter te lopen door de kou. Voorlopig is dat nog niet erg maar als het te lang gaat duren kan het andere onderdelen van het werk tegenhouden. Voor de buren van de kerk is het wel jammer dat de steigers nog wat langer in hun uitzicht moeten blijven staan.
 
Na de bouwvergadering van dinsdag 7 december is een persconferentie geweest. Hierbij is een nieuwe aktie bekendgemaakt waarbij kraanvogeltjes gekocht kunnen worden. Die vogeltjes kunnen samen een groot kunstwerk vormen dat een tijd in de gerestaureerde Buitenkerk wordt opgehangen. Waarschijnlijk heeft u hierover wel iets in de kranten kunnen lezen.
Een andere aktie die al is aangekondigd is de veiling. Er is onduidelijkheid over de datum. Ik heb 18 december zien staan, maar ook 28 december. Die laatste datum, 28 december om 15:30 uur, is volgens mij de juiste; die staat ook in het parochieblad van november genoemd. De geplande High Tea kan echter niet doorgaan. Hou de media in de gaten voor meer details. En hoe meer mensen komen hoe groter de opbrengst van de veiling kan worden. Tegelijk kan alvast een glimp worden opgevangen hoe het gebouw er bouwkundig van binnen uit gaat zien.

halverwege november 2010
De aandacht naar binnen toe
Aan de buitenkant wordt nog gewerkt aan de voegen aan de zuidkant van de kerk. De werkzaamheden aan de fundering zijn klaar. De vloer binnen is weer in orde gemaakt en buiten zijn de gaten ook weer dichtgemaakt.
Vóór 1829 werden overledenen in en om de kerk begraven. Bij de grondwerkzaamheden, die dieper gingen dan bij de vorige restauratie, zijn weer menselijke resten tevoorschijn gekomen. Op 2 november, Allerzielen, zijn die opnieuw begraven op de RK begraafplaats van Kampen in IJsselmuiden. Hierop zal over enige tijd nog een gedenkteken worden geplaatst.
 
Binnen in de kerk zijn steigers opgebouwd om makkelijk(er) bij de gewelven te kunnen. Daar wordt kleuronderzoek gedaan en daarna worden ze hersteld, voorzien van nieuw stucwerk en de schilderingen worden bijgewerkt. Bij donkere dagen straalt het licht door de ramen en de steigerdoeken naar buiten. In een artikel in "De Stentor" van 5 november stond een prachtige foto van de werkzaamheden aan de gewelven. Die afbeelding is gemaakt boven het hoofdaltaar in het priesterkoor.
 
Verder is met een prachtig concert op 6 november in de Burgwalkerk een mooi bedrag bijeengebracht. Het concert was goed bezocht, de mensen zaten zelfs op het balkon! En er staan nog meer akties aan te komen.

tweede helft oktober 2010
Even over de funderingswerken
Uit metingen van de afgelopen zes jaar blijkt op welke plekken de muren het snelste zakken. Daar worden extra palen onder de fundering aangebracht. Op het kaartje is te zien waar dat wordt gedaan (A t/m F).
Oorspronkelijk zouden de pilaren in de kerk niet extra ondersteund hoeven te worden, maar bij metingen bleek dat de vloer sneller zakte dan verwacht werd. Dus was het toch nodig om ook daar versteviging onder aan te brengen (G en H).
 
Het principe is steeds hetzelfde. Naast de pilaar of muurdeel steeds twee gaten graven, het ene gat hoeft net groot genoeg te zijn om te kunnen werken voor het maken van de palen. Het andere gat moet lang genoeg zijn om de steunbalk recht voor een gat in de pilaar te krijgen.
Vervolgens worden gaten in de grond geboord om later geen last te hebben van eventuele opstakels voor de stalen palen.
Om de pilaar wordt een spanband gelegd om spatkrachten op te vangen. Dan worden door de pilaar twee horizontale gaten geboord die elkaar overlappen.
In de pilaar wordt een grote stalen balk aangebracht die aan beide kanten genoeg uitsteekt om op één of twee palen te kunnen steunen. Die balk wordt in de pilaar vastgezet met beton zodat die later de druk goed kan overbrengen van pilaar naar de grondpalen.
En dan worden de stalen palen, stukje bij beetje, naar beneden geperst. Bij de muren is daarvoor het gewicht van de muur zelf voldoende, maar bij de pilaren waren extra pakketten met gewichten nodig. Als een bepaalde hoeveelheid druk nodig is om de paal nog verder te krijgen zit die diep genoeg. Dan wordt de paal vastgelast aan de stalen balk die door de pilaar is gestoken.
In de stalen paal wordt wapening aangebracht en volgegoten met betonspecie.
En dan is het alleen nog maar een kwestie van kuilen dichtmaken. Binnen ook de vloer weer in orde maken. Het lijkt allemaal zo simpel. (Klik op het bewegende plaatje om dit groter te kunnen bekijken.)

tweede week oktober 2010
Van noord naar zuid
Aan de noordkant, dus de kant van het schoolplein, worden inmiddels de steigers weggehaald. Aan de andere kant, de kant van de Buitennieuwstraat, worden juist steigers opgebouwd. En ondertussen wordt ook binnen in de kerk gewerkt. Ook wordt de fundering van de buitenmuren verder aangepakt.
 
Aan de steiger naast de toren hangt al vanaf het begin een bord. Daarop staan de namen van belangrijke instanties die met de restauratie bezig zijn. Als eerbetoon aan al die harde werkers heb ik dit bord nu op deze pagina gezet.
Om de drie weken wordt een bouwvergadering gehouden. Daarbij zijn van de meeste hiernaast genoemde organisaties mensen aanwezig. Er wordt besproken wat aan extra werkzaamheden nodig is, en de status van de lopende zaken wordt doorgenomen.
Het architectenbureau Boerman is de spil in het project. Alle werkzaamheden worden door dit bureau gecoördineerd, en ook de financiële kant wordt door hen beheerd. Veranderingen mogen alleen via dit bureau worden opgegeven. Daarna wordt in de bouwvergadering afgesproken wat er echt gaat gebeuren.
Er kan echter geen geld worden uitgegeven dat er niet is. Vanuit de akties die de parochianen en het bestuur houden moet nog veel geld worden verzameld om alle plannen tot verfraaiing en verbetering rond te krijgen.

begin oktober 2010
Het gaat gestadig door
Werk aan de fundering van de buitenmuur van het Zuid-transept, bijna in de tuin van pastor Nowara. Dit zijn twee beelden van dezelfde steunbeer. Het is goed te zien dat een stalen balk in de muur wordt verankerd. In de ronde gaten in die balk komen de palen die op de vaste zandlaag steun vinden.

Vaak moet ook rekening worden gehouden met bestaande pijpen en leidingen. Dat is goed te zien op de linker afbeelding.
Ondertussen wordt nog steeds gebouwd aan de steigers in de kerk.

half september 2010
Weer een week verder
In de afgelopen week heb ik diverse feitjes gehoord rondom de restauratie. Zo zouden de funderingswerkzaamheden onder de pilaren nu klaar zijn. De buizen van de vloerverwarming zijn weer hersteld en de gaten in de vloer zijn dichtgemaakt. Nu gaan ze verder met de fundering onder de buitenmuren.
In de kerk zelf kunnen nu steigers worden geplaatst om de onderkant van de gewelven te herstellen.
 
Door de complexiteit van het innovatief funderingswerk zal de oorspronkelijke opleverdatum van 31 december 2010 niet gehaald worden. De architect heeft inmiddels officieel aan de provincie een nieuwe opleverdatum voorgesteld. Alle werkzaamheden zijn bekend en ingepland.
Zaterdag 18 september is een groepje mensen bezig geweest met fruit plukken om geld in te zamelen voor de restauratie.
Deze keer geen appels maar peren. Het was weer een gezellige dag. Het begon vochtig maar in de loop van de dag kwam het zonnetje ook nog door.

11/12 september 2010
Monumentendag en Startweekeinde
Op de maandag vóór Monumentendag besloot de provincie dat ze twee restauratieprojecten wilden openstellen voor publiek. Onze Buitenkerk hoorde daar ook bij, die was open van 10:00 tot 12:00. Dat is nog wel in enkele kranten vermeld, maar tot mijn grote spijt ontdekte ik het pas 's middags. Toch hoorde ik dat er ongeveer 50 mensen zijn geweest. Die werden door de aannemer en de architect rondgeleid en kregen uitleg.
Het werk aan de kerk is de afgelopen weken gewoon doorgegaan. Soms kun je aan de dakgoten zien dat er werk is gedaan omdat stukken blinken in de zon. En natuurlijk zijn ze druk bezig om palen in de grond te drukken bij de pilaren. Om genoeg druk te krijgen worden enorme blokken op een stalen frame gestapeld. Dat gewicht zorgt ervoor dat de palen de grond in gedrukt kunnen worden.
Op zondag was de Startviering van onze parochie. Een feestelijke viering, gevolgd door koffie in de Vinkehorst. De film die gemaakt wordt van de restauratie is nog lang niet af. Toch mochten we een flink stuk bekijken. Zo krijg je toch een goede indruk wat er allemaal gebeurt rondom de restauratie.
Het was tevens de aftrap van een Talenten-aktie. Iedereen kan bij de penningmeester een koker ophalen. Hierin zit (symbolisch) een bedrag. Door gebruik te maken van je eigen talenten wordt van je verwacht om dit bedrag minstens te verdubbelen. In november worden de kokers weer ingeleverd en wordt bekend wat de totaal-opbrengst is van deze aktie. Bij de penningmeester zijn nog extra kokers te krijgen.

tweede helft augustus 2010
Nu heel veel aktie
Na de bouwvakvakantie is op alle plekken tegelijk het werk weer opgepakt. De barokke preekstoel is gedemonteerd en op een rustige plek neergezet in de kerk. Boven de gewelven wordt groot onderhoud gepleegd aan de balken en ander houtwerk. De voegen van de buitenmuur worden schoongemaakt. En er wordt ruimte gemaakt in de vloer om de fundering onder de pilaren te kunnen maken.

De betonnen vloer naast de pilaren is met een gatenboor losgemaakt. Vervolgens met een (hele) grote cirkelzaag verder ingezaagd. De brokken die uit de vloer worden gehaald worden afgevoerd.
In de gaten worden funderingspalen aangebracht. Daarop komt een dwarsbalk waarop uiteindelijk de pilaar komt te rusten.

tweede week augustus 2010
Ook hier vakantie
Sinds het vorige bericht zijn niet zoveel activiteiten merkbaar. En helemaal nu niet in de bouwvakvakantie die nog duurt tot 15 augustus.
Net als bij de restauratie van de kerkhofkapel wordt ook nu weer een film gemaakt van de restauratie. Dit wordt gedaan door de heren Tausch en van Dijk. Enkele weken geleden was pastor Hans Schoorlemmer heel enthousiast over een stukje van die film dat hij al had gezien. Ook waren er in de Burgwalkerk enkele foto's te zien van de restauratie. Ik vermoed dat de foto's in de Burgwalkerk plaatjes uit de film zijn.
Helaas heb ik nog geen foto's ontvangen om te plaatsen bij dit stukje.
Om geld bij elkaar te brengen wordt er op 21 28 augustus appels geplukt. Opgave bij Rob Alferink. Een vorige keer was dat heel gezellig. Ook op 11 18 september kan geholpen worden met appels plukken. (op 14 augustus heb ik nieuwe datums doorgekregen; die zijn vet en de oude zijn doorgestreept.)

begin juli 2010
Ook binnen zijn aktiviteiten merkbaar
Op de binnenkant van de kerkdeur aan de Buiten Nieuwstraat zit een bordje 'Verboden Toegang', maar dat kun je alleen zien als die deur openstaat. Dan is het voor mij wel heel uitnodigend om even naar binnen te kijken. Het hoogaltaar en het orgel zijn ingepakt in een soort kisten. Ook het tiengebodenbord zit verstopt achter een laag bubbeltjesplastic en een houten plaat. Zelfs het hekwerk van het oksaal en sommige stukjes van de muren worden beschermd door houten platen.
Naast de pilaren zijn een aantal vloertegels weggehaald. Op die plaatsen worden nu gaten geboord in de fundering onder de pilaren. Het geluid is niet echt hard maar wel vervelend.

eind juni 2010
We gaan beginnen
Met enkele forse verfstreken heeft pastor Hans Schoorlemmer op vrijdag 17 juni 2010 het officiële startsein gegeven voor de restauratie van onze Buitenkerk. De schuttingen staan er al een tijdje en leerlingen van de Mgr. Zwijsenschool hadden deze al voorzien van prachtige schilderingen. Hans schilderde een kerk met een zon, om te symboliseren dat de zon straks weer schijnt voor de gerestaureerde Buitenkerk. Met een Hebreeuwse ondertekening, יהוה (Yod-He-Vav-He, de naam van God), vroeg hij Gods zegen over het werk en de kerk.
De voorbereidingen voor de restauratie zijn natuurlijk al lang bezig. Belangrijkste onderdeel van de restauratieklus is het stopzetten van de verzakking van de kerk. Als gevolg hiervan zijn de scheuren ontstaan in de gewelven en de muren. De architect heeft nu een oplossing gevonden voor het aanbrengen van fundering onder de pilaren. Deze techniek heeft bij de toren al goed gewerkt, maar omdat de pilaren lichter zijn dan de toren, is een aangepaste werkwijze bedacht. Het werk kan ook binnen in de kerk nu echt van start. Het onderzoek naar de werkwijze heeft wel wat tijd gekost. De planning dat we Kerstmis weer in de Buitenkerk kunnen vieren, lijkt dan ook niet haalbaar, maar we hopen Pasen toch weer in onze eigen vertrouwde omgeving te kunnen vieren.
De steigers aan de buitenzijde van de kerk zijn nodig voor herstel van het metselwerk en de glas-in-lood ramen. Voor de Mgr. Zwijsenschool betekent dit, dat zij een stuk van hun speelplaats tijdelijk niet kunnen gebruiken.
Uiteraard hebben wij nog een bedrag nodig om onze begroting sluitend te krijgen. Voor de bouwwerkzaamheden staat er een bedrag klaar, maar voor de inrichting en verfraaiing van het interieur is er nog geld nodig. Daartoe zullen weer diverse activiteiten worden georganiseerd.

eind mei 2010
Er is nog weinig beweging
Zoals altijd met dit soort projecten lijkt er weinig te gebeuren zodra een gebouw niet meer publiek toegankelijk is. Ook bij de restauratie van onze kerk is de eerste weken na Pasen niets zichtbaars gebeurd. Ondertussen is wel hard doorgewerkt aan de berekeningen voor de palen die in de grond moeten worden gemaakt. Bovendien is gezocht naar een goede onderaannemer die dit werk kan uitvoeren.
In de kerk wordt intussen wel gegraven. Het kan dus gevaarlijk zijn om daar rond te lopen zonder dat de projectleider daarvan weet. Om te voorkomen dat onverwacht iemand in de kerk komt zijn de sloten van de buitendeuren vervangen.

Op de vrijdag na Hemelvaart zijn op het schoolplein steigers tegen de kerk gezet. Dat is een zichtbaar teken dat er aan de kerk gewerkt wordt. Binnen in de kerk zijn vloerplaten aangebracht om te voorkomen dat de bestaande vloer schade oploopt. Het wordt nu ook hoog tijd dat het orgel wordt ingepakt om te voorkomen dat bouwstof in het instrument kan dringen. Daarover is kort geleden intensief overleg geweest tussen bestuur, aannemer en orgelonderhoudsbedrijf.
Het is inmiddels wel steeds zekerder dat het werk niet klaar zal zijn rond Kerstmis. Er komen al weer aanvragen binnen om het gebouw in 2011 te mogen gebruiken. De eerste drie maanden van 2011 worden nog vrijgehouden voor een uitloop van de restauratie.

half april 2010
Het is een feit, de kerk is dicht voor restauratie
Afgelopen weekeinde, 10 en 11 april 2010, zijn we als parochie voor het eerst uitgeweken met de vieringen. Zaterdagavond in IJsselmuiden de dienst. Het is allemaal wat onwennig, maar dat zal zijn vorm wel vinden. Ook de viering in de Burgwalkerk verliep nog wat onwennig, maar vanuit de kerkgangers kwamen ook hele positieve geluiden.
Vieringen van woensdagavond, en huwelijken en uitvaarten zullen ook vanuit de kerk in IJsselmuiden worden gedaan. De ouderenviering op de derde vrijdag van de maand wordt gehouden in parochiecentrum "Het Klooster", uiteraard met een kopje koffie na afloop.
Het koffiedrinken-na-de-kerk op sommige zondagen zal ook in de Burgwalkerk doorgaan. De datums worden inmiddels weer vastgelegd. Houd het parochieblad in de gaten!
Vorige week is een groot deel van de inventaris van de Buitenkerk verhuisd. Een deel dat nog gebruikt moet worden is op plaatsen opgeslagen waar men makkelijk bij kan. De rest is opgeslagen door het verhuisbedrijf. Sommige stukken blijven in de kerk staan en worden goed ingepakt om ze te beschermen. Dit zijn met name het hoofdaltaar en het orgel, maar ook de preekstoel, biechtstoel en het tiengebodenbord blijven in de kerk. Verder zijn de sacristie en het archief niet leeggepakt.
Eerst moet de fundering van de kerk worden aangepakt. Doordat de kerk niet overal even hard zakt is dat nog een hele klus. Pas als dat klaar is kan aan het herstelwerk van de muren en gewelven worden begonnen. En daarna zal door een restauratieschilder het binnenwerk weer worden aangepakt. Ook de kap heeft aandacht nodig en er moeten leien op het dak worden vervangen.
Al vóór Pasen waren proefboringen gedaan bij enkele pilaren. De bedoeling is namelijk om te ontdekken hoe dik de funderingslaag is onder de pilaren. Daar worden gaten in geboord, en daarna wordt door die gaten een paal de grond in gewerkt die helemaal tot de vaste zandlaag moet komen. Vervolgens wordt die nieuwe paal "vastgelijmd" aan het oorsponkelijke funderingsblok. Dat moet voldoende zijn om het verzakken definitief te stoppen.
Het berekenen van de hoeveelheid palen en de diepte is heel ingewikkeld. Het bureau dat dit berekent is nu al achter met het werk. Daardoor is nu al bekend dat de streefdatum voor gereedkomen van de restauratie niet gehaald zal worden.
Op de informatiebijeenkomst van afgelopen maandag 12 april zijn ook nog enkele andere punten aangegeven. De altaren van Maria en Jozef worden verwijderd en daar komen weer de beelden van Maria en Jozef te staan die de laatste decennia achter in de kerk hebben gestaan. Waarschijnlijk wordt het Maria-beeld van het Maria-altaar weer achter in de kerk geplaatst om daar toch een Maria-hoekje te houden. Ook wil men weer een middenpad in het schip, een andere lokatie voor het stenen doopvont zodat het weer gebruikt kan worden, een andere plek voor de barokke preekstoel. Ook wordt er gedacht over het weglaten van enkele banken en zorgen dat de functionarissen in een viering niet achter het vieringaltaar zitten maar vooraan in het zuid-transept.

half maart 2010
Een eerste bericht op deze pagina
Het was al heel lang nodig, de restauratie van de Onze Lieve Vrouwekerk, ook wel bekend als Buitenkerk.
In 1976 was de kerk weer in gebruik genomen na een restauratie van ruim 13 jaar.
Door de werking van de grondlagen verzakt het gebouw en de toren, maar niet gelijkmatig. Daardoor "wringt" het gebouw en de toren. Gevolg, spanning en scheuren in de muren. Als zichtbaar gevolg laat het pleisterwerk los van de gewelven, en bij de toren kun je duidelijk zien dat de muren scheuren. Als noodvoorziening zijn netten opgehangen om vallend stucwerk op te vangen.
De toren is in 2009 volgens een nieuw procedé door de gemeente definitief voorzien van een goed fundament, en gerestaureerd.
Voor een grote restauratie van de kerk is echter geen geld in de parochie beschikbaar. Jarenlang wordt al geprobeerd om bij het Rijk subsidie te krijgen voor dit project. Dat lukt steeds niet, en ook de subsidiekraan bij de overheid wordt steeds verder dichtgedraaid.
Opeens, eind 2009 komt het bericht. Er is subsidie toegekend voor de restauratie van de Buitenkerk. Het eerste bedrag is echter veel te laag om te kunnen beginnen. De parochie ziet geen kans om zelf het ontbrekende bedrag bij elkaar te schrapen. Door een intensieve lobby wordt het subsidiebedrag toch nog een stuk hoger! Hartelijk dank daarvoor. Het bedrag dat de parochie bij moet leggen is nog steeds heel erg hoog, maar nu is er het vertrouwen dat we, als parochie en overige inwoners van Kampen, dit wel voor elkaar kunnen krijgen.
Er zijn wel wat voorwaarden. Zo moet op 1 maart de schop in de grond en de restauratie moet in 2010 worden afgerond! Een zware opgave voor zo'n grote klus om het binnen één jaar klaar te maken. Wel prettig voor ons als geloofsgemeenschap dat we "maar" een korte tijd naar een andere kerklokatie moeten uitzien.
De architect was al heel ver met de plannen omdat die natuurlijk van belang waren voor de aanvraag van de subsidie. Als hoofdaannemer is Jurriëns Noord gekozen, en nu aan de slag.
In de eerste week van maart 2010 zijn in de kerk naast een tweetal pilaren al enkele vloertegels weggehaald. Het is dus gelukt om vanaf 1 maart te beginnen. Voortaan zal er regelmatig bouwoverleg zijn. Tot Pasen moet de aannemer ook nog rekening houden met de dingen die in het gebouw worden gedaan. Er staan nog wat aktiviteiten op de agenda, en in het ergste geval kan er nog een uitvaart moeten worden gehouden.
Ondertussen is dus duidelijk dat we Pasen nog in onze vertrouwde kerk kunnen vieren. Direct daarna wordt het gebouw leeggehaald.
De planning is dat we Kerstmis weer terug zullen zijn in de Buitenkerk. En nu allemaal maar bidden dat DIT bouwproject niet zal uitlopen.
Voor de vieringen op de zondag hebben we intussen afspraken gemaakt met de Burgwalkerk. Voor de vieringen op de zaterdagavond wijken we uit naar IJsselmuiden. We moeten het maar een beetje beschouwen als kamperen. Lang niet alles is duidelijk. We zijn druk bezig om te bedenken hoe alles moet worden geregeld.